Türkler'in geleneksel yemeği keşkekin lezzet sırrı
Türkler'in geleneksel yemekleri arasında yer alan ve halen Batı Anadolu'da özel günlerdeki önemini koruyan ikramlardan olan keşkek, bir günü bulan uğraş sonucu lezzet kazanıyor.
UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yerini alan geleneksel Türk yemeği keşkek, lezzetini buğday ve etin yanı sıra odun ateşi ve özel tokmağından alıyor - Aydınlı keşkek ustası Yardımcı: "Günümüzde sırf keşkek dövmek için tasarlanmış mikserler olsa da geleneksel yöntemlerle dövülerek hazırlanan keşkek her zaman daha makbul sayılır"
"Düğünlerde, mevlitlerde, cenazelerde, asker ve hac uğurlamasında bir gün önceden ıslatılan buğday, meydana yığılan odunların üzerine konan kazanların içinde kaynamaya bırakılır. Kaynayan buğday ve etler, ayrı bir kazan içinde tüm köylülerin katılımıyla tokmaklanır."
Geleneksel keşkek kültürünü yaşatmaya çalışan Aydınlı usta İsmail Yardımcı, keşkeğin hazırlanışını kısaca böyle anlatıyor.
Eşi Hatice Yardımcı ile birlikte özel günler için verilen siparişleri karşılamak üzere köy köy dolaşan Yardımcı, AA muhabirine keşkek yapımının inceliklerini anlattı.
Hazırlanışından sofraya gelişine kadar yaklaşık 24 saatin geçtiği, tamamen el emeğine dayanan keşkeğin Aydınlı için vazgeçilmez bir lezzet olduğunu söyleyen Yardımcı, geçmişte tüm köylünün katılımıyla imece usülüyle hazırlandığını, günümüzde ise insanların zaman ayıramaması nedeniyle bu özelliğini yitirmeye başladığına işaret etti.
Eşiyle birlikte gittikleri özel günlerde keşkeğin yapımı sırasında mümkün olduğu kadar insanı sürece dahil etmeye gayret ettiklerini, insanlara keşkeğin en önemli özelliğinin bu olduğunu, birlikte hazırlanan keşkeğin lezzetinin de çok iyi olacağını anlattıklarını söyleyen Yardımcı, şu bilgileri verdi:
"Bir gün önceden ıslattığımız iyi kalite buğdayı odun ateşindeki kazanlar içinde kaynatıyoruz. Kaynatılan buğdayları etlerle birlikte daha büyük kazanlar içine alıyoruz. Dananın ön but etini tercih ediyoruz. Ateş üstündeki yemeği özel olarak sert ağaçlardan yontularak üretilen tokmaklarla dövüyoruz. Tokmağın verdiği tadı hiç bir zaman makine ile yakalamak mümkün değil.
Keşkek dövmek eziyetli ama zevkli bir uğraştır. Keşkek düğün için yapılıyorsa her gelen misafir tokmağa bir el atar yorulana kadar döver. Dövme işlemi sonucu etler ve buğday eriyerek özdeşleşir. Günümüzde sırf keşkek dövmek için tasarlanmış keşkek mikserleri olsa da geleneksel yöntemlerle dövüleni her zaman daha makbul sayılır. 5-6 saat kaynayan ve dövülen keşkek, içindeki emekle tatlanır. 500 kişilik bir düğün için yapılan keşkek için 150 kilogram odun harcanır."
Evlerde veya makinelerle yapılan keşkeğin aynı lezzeti vermediğini, bu keşkeği tadan insanların lezzetini alamaması nedeniyle keşkekten uzaklaştığını savunan Yardımcı, atalardan miras yemek olması nedeniyle saygı görmesi ve usülüne uygun olarak yapılması gerektiğini ifade etti.
