Aşırı sıcak havalarda nasıl beslenmeliyiz?
İşte çöl sıcaklarında 7 adımda sağlıklı beslenmenin formülü...
ART Tıp Merkezi Beslenme Ve Diyet Uzmanı Simge Çıtak aşırı sıcaklarda sağlığımızı korumamız için ipuçları veriyor.
Sıcaklık ve nem artışına bağlı olarak vücut ısısı artıyor ve metabolizma bu duruma uyum sağlamaya çalışıyor. Özellikle yüksek tansiyon, kalp yetmezliği ve koroner kalp hastalığında sıcaklar nedeniyle artış görülüyor. Ayrıca, sıcak havalarda terlemeyle ortaya çıkan su ve mineral kaybı sonucu; baş dönmesi, bayılma hissi ve bulantı gibi sağlık problemleri yaşamak hiç şaşırtıcı değil. Bebek ve çocuklarda da durum aynı; ishal görülme oranı artıyor ve sıcak havalarda besinlerin bozulma riski yüksek olduğu için de besin kaynaklı zehirlenmeler sık görülüyor.
Bu yazıda beslenmenizde küçük değişikliklerle çöl sıcaklarını sağlıklı şekilde atlatmanın ipuçlarını yazdım.
1. Kızartmalara veda edin!
Hiçbir zaman kızartma tüketilmesini sağlıklı bulmuyorum ama özellikle bu mevsimde kesinlikle uzak durmalısınız. Yaz aylarında tüketilen yağlı ve hamurlu yiyecekler, vücutta yorgunluğa, baş ağrısı ve yüksek tansiyona neden olduğu için tüketilmemeli. Yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, ızgara ve fırın gibi sağlıklı pişirme yöntemleri uygulanmalı.
Fındık, ceviz, badem gibi yağlı besinleri günlük tükettiğiniz yağ miktarını azaltarak kullanabilirsiniz. 1 tatlı kaşığı yağ yerine 5 adet fındık/badem veya 1 ceviz tüketebilirsiniz.
2. Yaz meyveleri tüketin
Yaz sıcaklarından korunabilmek için enerji ve vitamin deposu olan karpuz, üzüm, çilek, kiraz ve şeftali gibi yaz meyvelerinin tüketilmesi gerekiyor. Yüzde 90'ı su olan karpuz, tüketildiğinde tokluk hissi verir. İyi bir lif kaynağı olduğu için de bağırsak hareketlerini düzenler. Ayrıca karpuz protein, yağ, karbonhidrat ve fosforun yanı sıra A ve C vitamini de içeriyor. Karpuz gibi diğer yaz meyveleri de vitamin ve mineraller açısından çok zengin bir içeriğe sahip. Bu nedenle tüketilmesini önerdiğimiz yaz meyveleri, sıcaklığın neden olduğu sıvı kaybını önlemesinin yanı sıra vücuda vitamin ve mineral desteği de sağlar.
3. Ana yemeğimiz sebze ve salatalar
Tüm yeşillikleri, domates ve salatalığı içeren güzel bir salata yazın vazgeçilmezi olmalı. İçine haşlanmış baklagiller atarak salatayı lezzet açısından da zenginleştirebilirsiniz. Salata sevmeyenlerdenseniz, sebzelerinizi etle pişirebilirsiniz.
4. Mutlaka su için!
Vücuttan atılması gereken sıvı normal koşullarda idrar, dışkı ve solunumla atılır. Yaz aylarında sıcaklıkla beraber artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için yeterli sıvı alımı çok önemli. Bu nedenle, her gün en az 8-12 bardak su içilmeli. Ayrıca egzersiz yapıldığında daha fazla su tüketmeye dikkat etmelisiniz.
5. Besinleri yavaş ve iyi çiğneyerek tüketin
Doygunluk hissi, yemek yendikten 15-20 dakika sonra hissedilmeye başlanır. Bu nedenle yavaş yavaş yemek yemeye özen gösterin. Yemek esnasında lokmalar arasında yemeğinize sık sık ara verin.
6. Gıda zehirlenmelerinden korunmak için hijyene (temizliğe) önem verin
Özellikle yaz aylarında artan hastalıkların başında besin zehirlenmesi gelir. Çoğunlukla hafif seyirli ve kısa süreli hastalıklar olmalarına karşın, zehirlenmeye yol açan besinler ve kişiyle ilgili bazı faktörler hastalığın zaman zaman daha ağır seyretmesine hatta ölümcül olmasına yol açıyor. Özellikle yaz aylarında dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin, tüketiminden kaçının. Çabuk bozulma potansiyeli yüksek olan et, yumurta, süt ve balık gibi gıdaları açıkta bekletmemeye dikkat edin.
7. Süt ve yoğurt mutlaka tüketin!
Süt ve yoğurt gibi gıdalar kalsiyum içeriğinden dolayı kalbin düzenli atmasını sağladığı gibi, sinir sisteminin korunmasına yardımcı olur, uykusuzluğa da iyi gelir. Bu nedenle her gün mutlaka tüketin.